चिता, चित्त, चेतना स्वरुप चैत्य

Abstract

वैदिक इलय् मनू सीधुंकाः उम्ह मनूया खरानी, क्वँय, सीम्ह नाप स्वापू दुगु मूवंगु वस्तुया द्योने चा तयाः थकयाः उगु द्वँया च्वय् माथंवंक ख्यः दय्की । सीम्ह मनू छ्वय्काः ल्हाकातःगु (चित्ता)यात स्तूप धाय्गु व पालि भाषां थुवे धाइ । बुद्धकालय् वयाः अथे खरानी (नौ) क्वँय् तयातःगु चाद्वँ, श्रद्धा, सम्मान प्वंकेगु चिंकथं विकास जुल । बुद्धया निर्वाणधुंकाः उगु थाय् बुद्ध लुमंकेगु चिंकथं म्हसीकल । शाक्यमुनि बुद्धया अस्थिधातु, बुद्धं छ्यलावंगु वस्तु तयाः नं थुजागु थाय् दय्कल । बुद्धसिवें न्हापा चित्ताया रुपय्, बुद्धया इलय् श्रद्धाय् रुपय् व बुद्धया परिनिर्वाणधुंकाः चित्तया रुपय् उगु थाय् विकास जुल । वयांलिपा चित्त आनन्द जुइगु थाय् वा वस्तु फुक्क हे चैत्यया रुपय् वय्धुंकाः महायान वज्रयानी सिद्धान्तया प्रभावय् चेतनाया रुपय् स्थापित जुयाः थ्वं शून्यताया ज्ञानकथं तधंगु प्रगति यात । थुकथं चैत्य, चित्ता, चित्त व चेतनाया प्रतिककथं परिभाषित जुल । थुगु हे दर्शनकथं अस्थिधातु चैत्य आदिबुद्ध, प्रभाश्वर, निराकार, निरञ्जन, शून्य, ब्रम्हाण्ड, ज्योतीरुप रुपी चेतनाय् हिल । थुकिया हे लिधँसाय् चैत्यया शैली स्वगू चक्का, न्ह्यय्गू झिंछगू व १३ गू भूवनया कल्पना यानाः चैत्य दय्कल । नेपाःगालय् चैत्य महायन वज्रयानया शून्यता दर्शनया पयार्यया चिंकथं विकास जुल ।