लेख्य चिन्हको परिचय, प्रयोग, प्रकार, शिक्षणका प्रयोजन र कार्यकलाप Lekhya Chinhako Parichaya, Prayog, Prakar, Shikshanka Prayojan ra Karyakalap

Authors

  • मानबहादुर Manbahadur भण्डारी Bhandari त्रि. वि. धनकुटा बहुमुखी क्याम्पस, धनकुटा TU, Dhankuta Multiple Campus, Dhankuta

DOI:

https://doi.org/10.3126/rupantaran.v3i0.31816

Keywords:

लेख्यचिन्ह Lekhyachinha, महत्व Mahatwa, प्रयोग Prayog, शिक्षण र कार्यकलाप Shikshan ra Karyakalap

Abstract

कथ्य भाषालाई लिपिका माध्यबाट प्रस्तुत गर्ने पद्घति नै लेखन पद्घति हो । भाषिक लेखनमा प्रयोगमा आउने चिन्हहरूलाई लेख्यचिन्ह भनिन्छ । यसमा स्वर र व्यञ्जन वर्ण बाहेकका चिन्हहरू पर्दछन् । यस्ता चिन्हहरू मध्ये केहीले वाक्यभित्रका शब्दशब्दका बीचको र वाक्यका अन्त्यको अडानलाई बुझाउने हुँदा यसलाई विरामचिन्ह पनि भनिन्छ । कार्यका आधारमा लेख्यचिन्हहरू विराम र विरामेतर गरी दुई प्रकारका हुन्छन् । यस्ता चिन्हहरूले भाषिक अभिव्यक्तिलाई शुद्घ र स्तरीय बनाउन, सरल, सहज र बोधगम्य बनाउन, लेखनलाई स्पष्ट, सान्दर्भिक र सार्थक बनाउन महइभ्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्दछ । यसका लागि लेख्यचिन्हको उचित र सान्दर्भिक प्रयोगमा ध्यान पु¥याउनु पर्दछ । लेख्यचिन्हको मुख्य प्रयोजन लेखन सीपको विकास गर्नु हो । तल्लै कक्षादेखि लेख्यचिन्हको शिक्षण व्यावहारिक र प्रयोगात्मक ढङ्गले गर्न सकेमा भाषिक अभिव्यक्ति सबल, सार्थक र सम्प्रेषणीय बन्दछ । लेखाइका क्रममा लेख्यचिन्हको उचित प्रयोग गरी भाषाको शुद्घ प्रयोग गर्न सक्ने बनाउनु, लेख्यचिन्हको महइभ्व बारे जानकारी गराउनु, स्तरीय मानक भाषा प्रयोग सीप विकास गराउनु, सन्दर्भ र प्रसङ्ग अनुसार लेख्यचिन्ह प्रयोग क्षमता अभिबृद्घि गर्ने प्रयोजनार्थ लेख्यचिन्हको शिक्षण गरिन्छ । पद्यका तुलनामा गद्यमा धेरै चिन्हविधानको
आवश्यकता पर्दछ । नेपाली भाषिक लेखनमा अत्याधिक प्रयोग हुने लेख्यचिन्हहरूमा अल्पविराम, अर्धविराम, पूर्णविराम, प्रश्न, उद्गार, सापेक्षविराम, योजक, निर्देशक, उद्घरण, तिर्यक् आदि पर्दछन् ।

Downloads

Download data is not yet available.
Abstract
2407
pdf
1652

Author Biography

मानबहादुर Manbahadur भण्डारी Bhandari, त्रि. वि. धनकुटा बहुमुखी क्याम्पस, धनकुटा TU, Dhankuta Multiple Campus, Dhankuta

उपप्राध्यापक, नेपाली

Downloads

Published

2020-10-05

How to Cite

भण्डारी Bhandari म. . M. (2020). लेख्य चिन्हको परिचय, प्रयोग, प्रकार, शिक्षणका प्रयोजन र कार्यकलाप Lekhya Chinhako Parichaya, Prayog, Prakar, Shikshanka Prayojan ra Karyakalap. Rupantaran: A Multidisciplinary Journal, 3, 165–176. https://doi.org/10.3126/rupantaran.v3i0.31816

Issue

Section

Articles