TY - JOUR AU - कोइराला Koirala, नरेन्द्रप्रसाद Narendraprasad PY - 2021/01/19 Y2 - 2024/03/29 TI - ‘राजनीति’ कथामा सबाल्टर्न 'Rajniti' Kathama Subaltarn JF - JMC Research Journal JA - JMC Res. Jnl VL - 7 IS - 1 SE - Articles DO - 10.3126/jmcrj.v7i1.34378 UR - https://nepjol.info/index.php/JMCRJ/article/view/34378 SP - 62-70 AB - <p>प्रस्तुत लेखमा कथाकार नारायण ढकालद्वारा लिखित ‘राजनीति’ कथालाई सबाल्टर्न<br>सिद्धान्तका कोणबाट विश्लेषण गरिएको छ । समाजमा सदियौंदेखि रहेर अमूल्य योगदान गरे<br>पनि इतिहास लुकाइएका, अधिकार खोसिएका, आवाज दबाइएका, कमजोर तथा अपहेलित<br>समुदाय नै समग्रमा सबाल्टर्न हो । सबाल्टर्न एउटा छाता शब्द भएकाले यसभित्र धेरै कुरा<br>अटाउन सक्ने भए पनि यस लेखमा विवेच्य कथामा रहेको वर्गीय, जातीय र वैचारिक<br>सबाल्टर्नको अवस्था अनि उनीहरूको सामाजिक स्थान, प्रभुत्व र प्रतिरोधको अवस्थाको<br>विश्लेषण गरिएको छ । यस कथामा वर्गीय, जातीय, वैचारिक सबाल्टर्नका रूपमा माझी<br>परिवार रहेको छ भने मुखिया तथा अन्य कर्मचारीहरू गैरसबाल्टर्न वर्गका प्रतिनिधिका<br>रूपमा रहेका छन् । सबाल्टर्न वर्गको सामाजिक स्थान अत्यन्त कष्टपूर्ण अवस्थामा छ भने<br>अभिजात वर्गको केन्द्रीय संस्कृतिको प्रभुत्व नै सबैमाथि शासन गर्न सफल भएको हुनाले<br>सबाल्टर्न वर्गको प्रतिरोध सामथ्र्य विफल भएको देखाइएको छ । सबाल्टर्न सिद्धान्तभित्र<br>समेटिन आउने महत्त्वपूर्ण क्षेत्रहरू वर्गीय, जातीय, वैचारिक सबाल्टर्नको अवस्था अनि<br>उनीहरूको सामाजिक स्थान, प्रभुत्व र प्रतिरोध चेतना आदि सबैको सुन्दर संयोजन भएको<br>यो कथा सबाल्टर्नमैत्री कथा हो भन्ने निष्कर्ष निकालिएको छ ।</p> ER -